Prva srpska vladarka
Kneginja Milica rođena je oko 1335. godine u porodici Nemanjić. Bila je supruga kneza Lazara Hrebeljanovića koji je nakon smrti kralja Uroša postao knez Raške. Za prestonicu odabrali su Kruševac. Umrla je 1405. godine i sahranjena u manastiru Ljubostinja.
Nakon Kosovskog boja vlast je trebalo da pripadne Stefanu, najstarijem sinu kneza Lazara ali on je tada imao samo 12 godina. Da bi zaštitila svoju decu i sačuvala im presto kneginja Milica je preuzela vlast u Srbiji i vladala umesto maloletnog sina Stefana sve do njegovog punoletstva (1389-1393). Bila je prva žena u Srbiji koja je bila vladar.
Spomenik kneginji Milici u Kruševcu otkriven 28. juna 2018. godine.
U lošem periodu za državu i narod ona je bila hrabra i kod Turaka je diplomatijom izdejstvovala najpovoljniji mogući položaj za državu. Srbija je postala vazal Turske ali nakon Kosovskog boja to je bilo pod moranje. Jedino je tako mogla obezbediti kakav-takav mir a najveću cenu platila je slanjem najmlađe kćeri Olivere u harem sultana Bajazita. Pored te cene poslala je sinove Stefana i Vuka da borave na turskom dvoru i da sa vojskom učestvuju u turskim ratovima.
Uspela je da sačuva delimičnu samostalnost države. Neprestanu političku borbu vodila je sa Turcima ali i ostalim plemićima u svom okruženju. Vuk Branković je pokušavao da joj preotme vlast, smatrao je da njegov najstariji sin, kao unuk kneza Lazara, ima pravo na presto. Ipak, kneginja Milica je uspela da presto sačuva za svog najstarijeg sina Stefana.
Kada je vlast predala sinu Stefanu Lazareviću odmah se zamonašila i otišla u manastir Ljubostinju. Dobila je monaško ime Evgenija. Iako u mantiji pomagala je sinu i do kraja života obavljala određene diplomatske poslove.
Manastir Ljubostinja
Raskošna lepota manastira Ljubostinja sakrila se u zelenoj dolini reke Ljubostinja. Gradio je Rade Neimar za kneginju Milicu. Gradila je manastir da se u njega smeste žene koje su ostale udovice nakon kosovskog boja a koje su imale obavezu da se zamonaše nakon smrti supruga (kneginje, carice, despotice…).
U manastiru je organizovala prepisivačku školu, monahinja Jefimija napisala je čuvenu Pohvalu knezu Lazaru. Kneginja Milica napisala je dva poznata dela: ’’Molitva matere’’ i ’’Udovstvu mojemu ženik’’. Njena deca ćerka Jelena Balšić i sin despot Stefan Lazarević takođe su pisali.
U okviru manastirskog kompleksa izgrađena je crkva u kojoj su sahranjene kneginja Milica (monahinja Evgenija) i monahinja Jefimija.
Uspesi u diplomatiji
Možda je njen najveći uspeh u diplomatiji to što je u Srbiju donela mošti Svete Petke, uz veliku pomoć monahinje Jefimije. Jedno vreme su počivale u Ljubostinji, kasnije ih je despot Stefan preneo u Beograd na Kalemegdan a danas su u Rumuniji u gradu Jaši.
Kneginju Milicu i njenog sina despota Stefana Lazarevića srpska pravoslavna crkva proslavlja kao svetitelje 1. avgusta.
Spomenici kneginji Milici nalaze se u Trsteniku, Kruševcu i Jagodini.
